به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبر نیمروز» به نقل از عصر هامون ، در آستانه چهاردهم خرداد، سالروز عروج ملکوتی بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، بازخوانی اندیشه‌ها، منش و میراث گفتمانی این رهبر بزرگ نه‌تنها ضرورتی تاریخی، بلکه وظیفه‌ای ملی است. امام خمینی (ره) با تلفیق کم‌نظیر بین دین و سیاست، فقه و حکومت، عرفان و مبارزه، بنیان‌گذار نظامی شد که بر پایه ولایت‌فقیه، مردم‌سالاری دینی، و عدالت اجتماعی بنا نهاده شد.
برای بررسی ابعاد گوناگون شخصیت امام و تأثیرات عمیق انقلاب اسلامی بر مناسبات داخلی و جهانی، خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون» به سراغ فرهاد شهرکی، نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی رفت تا در گفتگویی تفصیلی، نظرات ایشان درباره سلوک فکری، سیاسی و اجتماعی حضرت امام (ره)، و جایگاه آن در مسیر کنونی کشور را جویا شود.
اگر بخواهیم امام خمینی (ره) را در یک جمله توصیف کنیم، از کجا باید آغاز کرد؟
امام خمینی (ره) تجسم واقعی شجاعت اخلاقی، عمق معنویت، و عقلانیت دینی بود. او در اوج بحران‌های تاریخی، تصمیم‌هایی گرفت که برخاسته از ایمان، خرد و مردم‌باوری بود. همین ویژگی‌ها ایشان را به رهبری بی‌بدیل در تاریخ معاصر تبدیل کرد.
نقش رهبری حضرت امام در شکل‌گیری انقلاب اسلامی را چگونه تحلیل می‌کنید؟
بی‌تردید، نقش امام خمینی در انقلاب اسلامی ایران کلیدی و بنیادین بود. در تمام فرایندهای اجتماعی، نقش رهبری امری انکارناپذیر است. اگر به تاریخ نگاه کنیم، خواهیم دید که در هر تحول مردمی و انقلابی، رهبری مقتدر و بصیر نقش اصلی را ایفا کرده است. در مورد انقلاب اسلامی ایران، این نقش در شخص امام خمینی (ره) به اوج خود رسید.
شاخص‌ترین ویژگی‌های شخصیتی امام خمینی (ره) که موجب محبوبیت ایشان در میان مردم شد چه بود؟
شاخصه‌هایی همچون ساده‌زیستی، صداقت بی‌نظیر، حمایت عملی از مستضعفان، ایستادگی بی‌امان در برابر استکبار، تسلط علمی، سخنوری قوی، و ارتباط مستقیم و صمیمانه با مردم، شخصیت امام را از دیگر رهبران متمایز می‌کرد. ایشان نه‌تنها رهبر انقلاب، بلکه پدر معنوی ملت بودند.
از نظر شما، ریشه‌های اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) در کجا نهفته بود؟
اندیشه امام برگرفته از ترکیبی عمیق از فلسفه اسلامی، عرفان نظری و فقه سیاسی بود. او سیاست را حوزه‌ای برای تحقق عدالت الهی می‌دانست و نظریه ولایت‌فقیه را بر پایه شریعت، اخلاق، و مسئولیت دینی مطرح کرد. این دیدگاه، نظام جمهوری اسلامی را بر مبنای اخلاق، دین و اراده مردم بنیان گذاشت.
امام خمینی چگونه توانست دین و سیاست را به هم پیوند بزند؟
امام با نگاهی اجتهادی، دین را محدود به عبادات فردی نمی‌دانست. او تأکید داشت که دین اسلام جامع است و همه ابعاد زندگی از جمله سیاست، اقتصاد و فرهنگ را در بر می‌گیرد. از دیدگاه او، سیاست از آموزه‌های انبیا و اهل‌بیت (ع) نشأت می‌گیرد و باید در خدمت رشد انسان و تحقق عدالت باشد.
چگونه می‌توان نظریه ولایت‌فقیه را در این چارچوب تبیین کرد؟
امام خمینی با تکیه بر اصول فقهی و تاریخی، نظریه ولایت‌فقیه را به‌عنوان نظامی برای اداره جامعه اسلامی در عصر غیبت مطرح کرد. این نظریه، بر مسئولیت‌پذیری حاکمان و پیوند عمیق بین مردم و رهبری استوار است و در عمل نشان داد که می‌توان حکومت دینی را با مردم‌سالاری تلفیق کرد.
نقش امام خمینی در حفظ وحدت ملی و اسلامی چه بود؟
امام همواره وحدت را ضامن بقاء اسلام می‌دانست. او بارها تأکید کرد که اختلافات قومی، مذهبی و جناحی نباید به عاملی برای تفرقه تبدیل شود. ایشان خواهان همگرایی امت اسلامی و اتحاد در برابر استکبار جهانی بودند؛ تأکیدی که امروز بیش از گذشته نیازمند بازخوانی است.
انقلاب اسلامی چه تأثیری بر منطقه و جهان داشت؟
انقلاب اسلامی ایران، با الهام از آموزه‌های امام خمینی، معادلات منطقه را تغییر داد. این انقلاب نه‌تنها استقلال ایران را تضمین کرد، بلکه به الگویی برای ملت‌های مسلمان و آزادی‌خواه جهان تبدیل شد. کشورهای منطقه متأثر از این تفکر، جنبش‌های ضداستکباری و عدالت‌خواهانه خود را آغاز کردند.
به نظر شما چرا اندیشه‌های امام خمینی همچنان زنده و تأثیرگذارند؟
چون امام بر اصولی تکیه داشت که فراتر از زمان و مکان‌اند؛ اصولی همچون کرامت انسان، استقلال، عدالت، و خدامحوری. او باصداقت و سادگی، مردم را مخاطب قرار می‌داد و به آن‌ها باورداشت. همین پیوند صادقانه، میراثی ماندگار از ایشان ساخته است.
حضرت امام چه نقشی در مبارزات علیه رژیم پهلوی داشتند؟
امام خمینی محور گفتمان‌سازی انقلاب بود. مفاهیمی مانند «نه شرقی، نه غربی»، «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» از زبان ایشان وارد فرهنگ سیاسی مردم شد. او با بسیج مردم، روشنگری، و استفاده از رسانه‌های سنتی مانند نوارهای صوتی، انقلاب را از داخل و خارج ایران گسترش داد.
به قیام ۱۵ خرداد اشاره کنید؛ جایگاه این حادثه در نهضت امام چیست؟
قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ نقطه عطف نهضت امام بود. این قیام با خون شهدای مردم به امام مشروعیت و مقبولیت بخشید و نشان داد که رژیم شاه با اعتراض عمومی و مذهبی مواجه شده است. در حقیقت، این حادثه زمینه‌ساز جنبشی بزرگ و انقلابی در سال‌های بعد شد.
نقش سخنرانی‌ها و پیام‌های امام در پیشبرد نهضت چه بود؟
سخنرانی‌های امام، موتور محرک انقلاب بودند. امام با زبان مردم سخن می‌گفت؛ ساده، اما عمیق و ریشه‌دار. پیام‌های ایشان امید، مقاومت، و آگاهی را در دل ملت زنده نگه می‌داشت. نوارهای صوتی امام، به‌عنوان ابزاری انقلابی، در سراسر کشور منتشر می‌شدند و جرقه‌های آگاهی را شعله‌ور می‌ساختند.
درباره نگاه امام به آینده و نسل‌های بعدی چه می‌گویید؟
امام همواره نسل آینده را امید انقلاب می‌دانست. او تأکید داشت که تنها با تکیه بر ایمان، علم، خودباوری و ایستادگی در برابر ظلم، می‌توان آینده را ساخت. یکی از پیام‌های بنیادین امام برای نسل جوان، مسئولیت‌پذیری در قبال استقلال، کرامت و عزت ملی بود.
به نظر شما مهم‌ترین پیام امام برای امروز ما چیست؟
مهم‌ترین پیام امام برای امروز ما، حفظ روحیه استقلال، مقاومت در برابر سلطه، و مردم‌باوری است. امام نشان داد که اگر یک ملت بخواهد، می‌تواند تاریخ خود را بسازد. او همواره بر عزت اسلامی، وحدت ملی و اعتمادبه‌نفس تأکید می‌کرد.
چه میراث‌هایی از امام خمینی باید حفظ شود؟
مهم‌ترین میراث امام، «ولایت‌فقیه»، «مردم‌سالاری دینی»، «استقلال‌خواهی» و «عدالت‌محوری» است. امروز حفظ این اصول، وظیفه تاریخی ماست. مسئولان باید صداقت، سادگی و خدمت بی‌منت را در پیش گیرند؛ همان‌گونه که امام در وصیت‌نامه سیاسی – الهی خود تأکید کرده‌اند.
در پایان اگر بخواهید جمله‌ای به یادگار از امام برای مردم بگویید، چه می‌گویید؟
همان جمله ماندگار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) که فرمودند: «امام خمینی یک حقیقت همیشه زنده است.» امام نه فقط متعلق به گذشته، بلکه راهنمای امروز و فردای ماست. اگر به اصول او بازگردیم، در برابر هیچ تهدیدی آسیب‌پذیر نخواهیم بود.
نقش امام در تبیین گفتمان جهانی انقلاب اسلامی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
امام خمینی (ره) با گفتمان جدیدی وارد میدان سیاست جهانی شد؛ گفتمانی برخاسته از ارزش‌های اسلامی، ضداستکباری، عدالت‌محور و مردم‌سالار. ایشان با طرح مفاهیمی چون «صدور انقلاب» و «امت واحده اسلامی» نشان دادند که انقلاب اسلامی صرفاً یک واقعه داخلی نیست، بلکه حرکت تمدن‌ساز است که می‌تواند در جهان امروز الگو واقع شود. در همین راستا، ابتکار اعلام روز جهانی قدس یکی از بارزترین مصادیق راهبرد جهانی امام بود که تا امروز نیز الهام‌بخش حرکت‌های ضد ظلم در دنیاست.
شما به مسئولان اشاره کردید؛ مسئولیت امروز مدیران و نمایندگان در قبال آرمان‌های امام چیست؟
مسئولان باید در گفتار و عمل، وفاداری خود را به خط امام نشان دهند. ساده‌زیستی، مردمی‌بودن، صداقت، شجاعت در برابر فساد و اتکا به توان داخلی، از ویژگی‌های مهم امام بود. امروز اگر ما همان روحیه جهادی را در تصمیم‌گیری‌ها جاری کنیم، بسیاری از مشکلات حل خواهند شد. آرمان‌های امام خمینی، معیار سنجش عملکرد مسئولان در جمهوری اسلامی است.
انتهای خبر/
